Beden Algısı Bozukluğu Nedir?

Beden Algısı Bozukluğu (Beden Dismorfik Bozukluk - BDD), kişinin dış görünüşü hakkında aşırı olumsuz düşüncelere sahip olduğu ve bu düşüncelerin günlük yaşamını olumsuz etkilediği bir psikolojik rahatsızlıktır. Bu bozukluk, bireyin kendi bedeninde algıladığı kusurları abartması ya da tamamen hayal etmesiyle karakterizedir. Beden algısı bozukluğu yaşayan kişiler, sürekli olarak bedenlerinin bir veya birden fazla kısmıyla ilgili aşırı endişe duyarlar ve bu algılanan kusurların toplum tarafından fark edilmesinden korkarlar.

Beden Algısı Bozukluğunun Belirtileri

Beden Algısı Bozukluğu, hem zihinsel hem de davranışsal belirtilerle kendini gösterir:

• Sürekli ayna karşısında vakit geçirme veya tam tersine aynalardan kaçınma

• Bedenin belirli bir bölgesine aşırı odaklanma (cilt, burun, saç, kilolu hissetme vs.)

• Kusurları gizlemek için aşırı makyaj yapma, estetik operasyon geçirme isteği

• Başkalarına sürekli görünüş hakkında onay arama ya da sürekli eleştirilme korkusu

• Sosyal ortamlardan kaçınma, dışarı çıkarken yoğun kaygı yaşama

• Kendi bedeninden utanç duyma ve özgüven düşüklüğü

Beden Algısı Bozukluğunun Nedenleri

Beden algısı bozukluğu, genetik, biyolojik ve çevresel faktörlerin bir kombinasyonu sonucu ortaya çıkabilir:

• Genetik yatkınlık: Ailede beden algısı bozukluğu veya diğer anksiyete bozuklukları varsa, bu rahatsızlığın görülme riski daha yüksektir.

• Beyin kimyası: Beden algısı bozukluğu, beyindeki serotonin düzeylerinin anormal olması ile ilişkilendirilebilir.

• Çevresel faktörler: Toplumda medyanın dayattığı “mükemmel beden” algısı, bireyin kendini yetersiz hissetmesine yol açabilir. Ergenlik dönemi ve sosyal baskılar da beden algısı bozukluğunu tetikleyebilir.

• Geçmişte yaşanan olumsuz deneyimler: Zorbalık, dışlanma veya bedenle ilgili eleştirilere maruz kalma, beden algısı bozukluğuna yol açabilir.

Beden Algısı Bozukluğu ile Başa Çıkma

Uzm. Kl. Psk. Meryem Özlem Paksoy, beden algısı bozukluğu yaşayan bireylere yönelik terapi hizmetleri sunarak, bireylerin bu olumsuz düşünce kalıplarını değiştirmelerine ve daha sağlıklı bir beden algısına kavuşmalarına yardımcı olur. Tedavi sürecinde Bilişsel Davranışçı Terapi (BDT) ve Kabul ve Kararlılık Terapisi (ACT) gibi teknikler kullanılarak, bedenle ilgili olumsuz düşünceler ve bu düşüncelere eşlik eden zorlayıcı davranışlar ele alınır.

Beden Algısı Bozukluğu Tedavi Süreci

Tedavi süreci kişiye özel olarak yapılandırılır ve şu adımları içerebilir:

• Bilişsel Davranışçı Terapi (BDT): Bu terapide bireyin olumsuz beden algısını değiştirmek ve daha gerçekçi, olumlu düşünce kalıpları geliştirmek amaçlanır.

• Maruz bırakma terapisi: Kişiyi kaygılandıran durumlardan kaçınmak yerine bu durumlarla başa çıkma yolları öğretilir. Birey, zamanla bu düşüncelerin kontrolünü ele alır.

• Destekleyici çevre: Aile ve arkadaşların desteği, kişinin bu süreçte kendini daha rahat hissetmesini sağlar. Bu nedenle tedaviye yakın çevre de dahil edilebilir.

• İlaç tedavisi: Bazı vakalarda, serotonin düzeylerini dengelemek için ilaç tedavisi de uygulanabilir.

Randevu Alın

Beden algısı bozukluğu, kişinin yaşam kalitesini ciddi anlamda etkileyebilir, ancak doğru terapi yöntemleriyle bu bozuklukla başa çıkmak mümkündür. Uzm. Kl. Psk. Meryem Özlem Paksoy, beden algısı bozukluğu yaşayan bireylere, düşüncelerini ve davranışlarını yeniden yapılandırma konusunda profesyonel destek sunmaktadır. Daha sağlıklı bir beden algısına kavuşmak ve özgüveninizi geri kazanmak için randevu alın.