Trikotillomani Nedir?

Trikotillomani, kişinin tekrarlayan şekilde kendi saçlarını, kaşlarını, kirpiklerini ya da vücudundaki diğer tüyleri çekme davranışıyla karakterize edilen bir dürtü kontrol bozukluğudur. Bu davranışlar genellikle bireyde stres, kaygı, huzursuzluk veya sıkıntı yaşandığı zaman ortaya çıkar. Kişi, saçlarını ya da tüylerini çekme dürtüsünü kontrol edemez, bu durum hem psikolojik hem de fiziksel sağlık sorunlarına yol açabilir.

Trikotillomani Belirtileri

Trikotillomani, kişinin yaşam kalitesini etkileyebilecek pek çok belirtiyle kendini gösterir:

• Saç veya tüy çekme: Kişi, saçlarını, kaşlarını, kirpiklerini ya da vücudundaki diğer tüyleri sürekli olarak çekme isteği duyar.

• Saç çekme sonucu kellik bölgeleri: Saç çekilen bölgelerde belirgin açıklıklar ve kellik oluşabilir.

• Ritüel benzeri davranışlar: Kişi, saçlarını çekerken belirli bir sıralama veya yöntem izleyebilir. Örneğin, belirli bir bölgedeki saçları çekmeyi tercih edebilir.

• Çekilen saçla oynama veya onu yutma: Kimi bireyler, çekilen saç veya tüylerle oynar ya da bunları yutabilir, bu da ek sağlık sorunlarına yol açabilir.

• Stresin etkisiyle artan çekme davranışı: Genellikle yoğun stres, kaygı veya sıkıntı dönemlerinde saç çekme davranışı artar.

Trikotillomani Nedenleri

Trikotillomani’nin kesin nedeni tam olarak bilinmemekle birlikte, çeşitli biyolojik, genetik ve çevresel faktörler bu bozukluğun gelişiminde etkili olabilir:

• Beyin kimyası: Beyindeki serotonin ve dopamin gibi kimyasalların dengesizliği, bu tür dürtü kontrol bozukluklarının ortaya çıkmasına neden olabilir.

• Genetik yatkınlık: Ailede benzer dürtü kontrol bozuklukları ya da obsesif-kompulsif bozukluk gibi rahatsızlıklar varsa, trikotillomani gelişme riski artabilir.

• Stres ve kaygı: Yoğun stres, sıkıntı veya travma yaşayan bireyler, trikotillomaniye karşı daha savunmasız olabilir.

• Öğrenilmiş davranış: Bazı bireyler için saç çekme, rahatlatıcı ya da stresten kaçma yolu olarak öğrenilmiş bir davranış olabilir.

Trikotillomani ile Başa Çıkma

Trikotillomani, profesyonel terapi ve doğru stratejilerle yönetilebilen bir bozukluktur. Uzm. Kl. Psk. Meryem Özlem Paksoy, trikotillomani yaşayan bireylere yönelik etkili tedavi yöntemleri sunar. Bu süreçte, Bilişsel Davranışçı Terapi (BDT) ve Dürtü Kontrol Teknikleri gibi terapiler kullanılarak, bireyin saç çekme davranışını yönetmesi ve bu davranışın altında yatan nedenleri ele alması sağlanır.

Tedavi Süreci

• Bilişsel Davranışçı Terapi (BDT): Kişinin saç çekme dürtüsünün nedenlerini keşfetmesine yardımcı olur ve olumsuz düşünce kalıplarını değiştirmek için çalışmalar yapılır.

• Dürtü kontrol teknikleri: Kişiye, saç çekme isteğini yönetmek ve yerine daha sağlıklı alışkanlıklar geliştirmek için çeşitli teknikler öğretilir. Örneğin, elleri meşgul tutmak için stres topları veya farklı rahatlatıcı aktiviteler önerilebilir.

• Duygusal farkındalık: Kişi, saç çekme davranışına yol açan duygusal tetikleyicilerin farkına varır ve stres, kaygı gibi duygularla baş etmenin sağlıklı yollarını öğrenir.

• Destekleyici çevre: Aile ve arkadaşların desteği, kişinin tedavi sürecinde oldukça önemlidir. Tedavi sırasında bireyin çevresi de bilgilendirilebilir ve destekleyici bir ortam oluşturulması sağlanabilir.

Randevu Alın

Trikotillomani, kişinin hem fiziksel görünümünü hem de psikolojik sağlığını olumsuz etkileyebilir, ancak bu bozuklukla başa çıkmak mümkündür. Uzm. Kl. Psk. Meryem Özlem Paksoy, trikotillomani tedavisinde bireylere profesyonel destek sunmakta ve bu davranışların kontrol altına alınmasını sağlamaktadır. Daha sağlıklı bir yaşam için randevu alarak tedavi sürecine başlayabilirsiniz.